Ik lees de wikipedia van de ‘dutch childcare benefits scandal’ op 23 Juni 2021. De Nederlandse durf ik niet aan te beginnen, want die is zo verschrikkelijk lang. Dus blader ik door de Engelse variant, die zelfs nog 78 bronnen bevat (de Nederlandse 201 as we speak). Het is een lang wikipedia artikel, er zijn vele spelers bij betrokken en het er is tot op heden geen eind in zicht. De slachtoffers -degenen die eerst als fraudeur werden bestempeld- worden via media kanalen en af en toe een twitter filmpje van de staatssecretaris van Huffelen op de hoogte gehouden van de vorderingen in hun compensatie zaak. Zo is er deze week een bericht verschenen dat de kinderen van deze ouders, in ieder geval een som van 1500 euro smartengeld krijgen. Daarnaast worden ze ondersteund bij hun traumaverwerking de komende jaren. Om alles goed te kunnen regelen heeft de staatssecretaris echter wel meer tijd nodig, iets met ‘meer uren en maatwerk enz’ was de reden die ze gaf.

Dit schandaal, voorheen affaire, ook even een doofpot, maar wat ooit begon als een rigoureuze aanpak van fraudeurs, beslaat al meer dan 10 jaar. Dat is, uit de losse pols, 1 kabinet Balkenende en 3 kabinetten Rutte. Heel wat politici zijn de revue gepasseerd, maar de echte burgers wiens lot dit betreft zijn nog altijd dezelfde. Neem bijvoorbeeld Menno Snel die Staatssecretaris was voor mevrouw van Huffelen. Dat was hij van 2017 tot 2019 en daarna heeft hij moeten aftreden, vanwege dit schandaal uiteraard. Het reorganiseren van de belastingdienst -wat toch een van zijn hoofdtaken was- is hem helaas dus niet gelukt. Gelukkig is heeft hij nu weer werk als bestuurslid van het ABP, terwijl de belastingdienst op oude voet verder banjert.

Wat ooit is begonnen als aanpak van frauderende Bulgaren, eindigde door de rücksichtslose houding jegens fraudeurs in een bureaucratisch slagveld voor een grote groep burgers. In alle berichtgeving over dit schandaal van de afgelopen tijd, wordt niet echt gepraat over hoe het gebeuren kon en wat er anders zou moeten. Er wordt gesproken in oplossingen en grote geldbedragen die deze mensen dienen te ontvangen, alsof het de postcodeloterij is. Alsof financiële compensatie de heelmeester is die al het leed kan doen laten vergeten. In het rapport ‘ongekend onrecht’ wordt wel gepraat over de reden waardoor dit alles zou zijn gekomen, maar de berichtgeving is behoorlijk eenzijdig wanneer ze alleen in lotterij-oplossingen praat.

Het wikipedia artikel zal vast nog wel meer bronnen gaan bevatten, een einde aan dit hele relaas lijkt helaas niet echt in zicht. De vraag is daarbij; wil de politiek eigenlijk wel een einde aan deze hele affaire? De bewust/onbewuste boodschap die op dit moment wordt gesproken vanuit overheidswege is de volgende: “zorg dat je je belasting netjes betaald, of anders…! Verdien zoveel dat toeslagen niet nodig zijn, want dat zou weleens nadelig kunnen uitpakken ahahah!” De bureaucratische patstelling deze affaire zich inmiddels in bevindt komt de overheid, denk ik cynisch, misschien wel goed van pas. Iedere vorm van communicatie hierover in de media waarin er feitelijk niets wordt opgelost is ordinair pochen met je macht, zou ik zeggen. Het bevestigd het narratief waarin de overheid de burgers wantrouwt en kapotmaken kan, waarvoor niemand dan ook echt verantwoordelijk kan worden gehouden. En zo kan de grote moloch van de bureaucratie gewoon verder razen, wordt de logica daarvan meer en meer als een gegeven beschouwt en wordt het een steeds groter onderdeel van onze realiteit…….

Nu hoop ik voor deze mensen dat ze voor het einde van dit jaar gaan naar een situatie van hoop en rust. Dat ze weer eens een dag voorbij kunnen laten gaan waarin juridische taal niet de overhand heeft, of de hoon en de achterdocht die ze ongetwijfeld hebben ervaren bij balies van instanties. Ze zijn ooit gemerkt als fraudeur en daarvan ondervinden ze nu nog de gevolgen. Terwijl de politici er eigenlijk nooit gevolgen van ondervinden. Het wordt tijd dat we dat eens rechtzetten; een gezichtstatoeage is het eerste wat me te binnen schiet. Dat is volgens mij de enige manier waarop je een politicus nog gezichtsverlies kunt aandoen, anders dan ontslag en een functie elders (want dat is eigenlijk een promotie psssst).